SATYRI

I.

SATYRI

Africae interioris gens vaga, et semifera. Solin. c. 30. extr.

II.

SATYRI

ex superiore parte homines, nisi quod cornuti captie essent, ex alterâ capri, unde et Capripedes Poetis dicti. Habebantur inter Semideos olim, et silvis praeesse credebantur; dicaces, lascivi, et ludibundi, itaque et inter Bacchi comites olim habiti fuerunt. Ceterum, an feri huiusmodi homines inventi unquam sint, quaeri potest. Plut. in Sylla auctor est, revertente Syllâ in Italiam contra Marium, dormientem Satyrum, qualem plastae pictoresque adumbrant, captum, adductumque ad Ducem: tentatumque per interpretes varios, edidisse vocem ex hinnitu agni balatuque hirci confusam. D. Hieronym. in vitâ Pauli Eremitae scribit, S. Antonium in quadam saxosa convalle incidisse, in quendam hand grandem homunculum, aduncis naribus, fronte (ita describit) cornibus asperatâ, cuius extrema pars corporis in caprarum pedes desinebat. Interrogatum, quis esset, respondisse: Mortalem esse, et unum ex accolis Eremi, quos variô delusa errore gentilitas Faunos, Satyrosque et Incubos vocans colat; legatione fungi gregis sui, precarique, ut pro eo communem Dominum deprecetur, quem pro salute mundi veisse cognoverint, etc. Finitâ narratione subiungit Hieronymus: Hoc ne cuiquam ob incredulitatem scrupulum moveat, sub rege Constantmo, universo mundo teste, defenditur. Nam Alexandriam istiusmodi homo vivus perductus, magnum populo spectaculum praebuit, et postea cadaver exsangue, ne calore aestatis dissiparetur, sale infuso, Antiochiam, ut ab Imperatore videretur, allatum est. Haec ille: Sed recte Casaubon. l. 1. de Poesi Satyricâ c. 2. statuit, quicquid de Satyris

legimus, ex Poetarum, pictorumque fingendi licentia originem ducere: nihil huius revera in rerum natura exsistere: aut si quid visum huiusmodi fuerit vel illudentis Daemonis phantasma, vel Naturae lusum fuisse. Nam, ut est procax Natura, potest quandoque hominem cornutum, forte et capripedem producere sed totos greges et genus huiusmodi legitimum creare, de quo ille Antonianus Satyrus referebat, versimile non est. Atque si dentur maxime, non voce humanâ tamen, sed belluinâ, ut ille a Sylla captus Satyrus, loquerentur, nec nostrum sermonem intelligerent, degentes perpetuo inter feras. Iam remoti ab omni consortio penitus et literarum disciplina, quam Dei, quam humanarum rerum habere possunt notitiam, ut sciant quid Christiani credant, ac sperent, quid erret, colatque Gentilitas? Profecto aut figmentô inani deceptus Hieronymus fuit, temere credens; aut spectrô illusus Anton us. Iam ille ad Constantmum allatus Sytyrus, procul omni dubio monstrum fuit, in quo lusit Natura. Plutarchus autem non affirmat, sed refert famam: φασὶ emm ait, i. e. dicunt, vel ferunt: Quô fere uti solent Historiarum conditores, cum de iis loquuntur, de quibus ipsi dubitant. Aelian. l. 3. Var. Histor. c. 40. Satyros deducit ἀπὸ τȏυ σεσηρέναι, quia essent dicacissimi. Alii a salacitate, quam σάθν veteres dixêre: non absurde vero (quoniam antiquissima quaeque Graecorum verba Hebraicae sunt originis) aliquis putet Σατύρους quasi Saturim esse dictos, qui in speluncis et montibus latere putabantur, unde in hominum conspectum raro venirent. Nic. Lloydius. Auctor Anonymus Histor. Orbis Terr. Geoge. et Civ. ad Sirenum, Nereidum, Tritonum, Centaurorum, Silvanorum, Satyrorum, Faunorum, Strigum, Harpyiarum; Cobalorum farraginem, respondet: Aut fuisse monstra humana individua alicubi conspecta, sive ea ex nefario hominum cum bestiis coitu, sive ex alio quovis Naturae errore genita fuerint; Aut fuisse

spectra Diabolica, quae hominibus subinde eâ formâ apparuerint; Aut species brutorum, simias similesve bestias, quae aliqua ex parte ad figuram humani corporis propius accedunt, aut ad fabulas et otiosorum huminum commenta, quae de iis scribuntur, referenda esse. Vide quoque Voetium Vol. 1. Disput. de Creat. parte 8. Ut merito fabulis accenseatur, quod D. Hieronym. de Satyro, pro sua gente, ad s. Antonium Abbatem, Legati munere functo, habet in vita S. Pauli Erem. Interim Marcus Polus l. 3. c. 15. ubi de Regno Lambri, homines ibi in montanis habitatre caudatos, mimme vero pilosos, narrat: et Maffeius liter. ad Soc. Iesu, Iaponicae cuiusdam stirpis mortalium capita quasi corniculum quoddam extuberare, ait. Nec omittendus Satyrus Indicus, ex Angelona Henrico Friderico Arausionensium Principi hôc saeculô dono missus, quem ita ad vivum describit Nic. Tulpius Observat. Medic. l. 3. c. 56. Puerum is trimum longitudine referebat. Corpore quidem quadratô, sed valde agili: artubus adeo compactis, vastisque musculis, ut quidvis auderet ac posset: anticâ parte undique glaber, posticâ nigris pilis obsitus. Facies hominem fingebat, sed nares simae atque aduncae anum rugosam et edentulam: aures, pectus feminae mammosum, venter umbilicô depressiore, artus superiores ac inferiores, cubiti commissura, digitorum ordo, pollex, crura calcis fulcrum, ad humanam omnia sormam accedebant. Hinc iure Indis homo Silvestris appellatus, nonnumquam erectus incedebat, bibiturus canthari ansam alterâ manu prehendebat, alteram eius fundo subiciens, labia post detergebat. Caput in pulvinar inclinans corpusque stragulis tegens ad quietem se componebat. (Imo Satyrorum hoc genus quandoque veros armatos invadit nec raro libidinis aestro percitum, in saltibus et lustris mulieribus insidiatur.) Eundem Pliniano similimum existimat, quem consultissimus hic Naturae Scriptor, Subsolanis Indorum montibus pernicissimum animal humana effigie memorat; apud Licetum de Gemmis c. 140. Addam saltem, cum Panibus Satyros male nonnullis confundi, licet enim cum iis id habuisse dicantur commune quod cornuti et capripedes similiter; at nec fistulam, nec pedum, nec pellem pantherinam, nec ex pinu coronam, adscribunt Satyris Poetae, quibus tamen Pan apud eosdem insignitur. Coronabantur tamen: namque Satyrus cum scypho coronatus, inter opera Aristippi memoratur Plinio l. 35. c. 10. Et quidem hederâ, utpote libidinosum genus. Hinc in pompa Ptolemaei hederati illi visi: et in celeberrimo antro apud Thebas Aegyptias, saxeus ille Satyrus ita fuit hedera redimitus ut eius rami comam illius umbrarint, et protensi fuerint supra cervicem etc. Sed de Satyris vide plura apud Salmas. ad Solin. p. 413. et 833. et Bochart. Hieroz. Parte poster. sub fin. de lusibus inprimis eorum vindeminalibus, apud Nemesianum, et ex eo Barthium Animad. ad Stat. l. 2. Sylv. 2. v. 105. de variis illorum generibus habituque, Iul. Caes. Scaligerum Poet. l. 1. c. 17. de aliis Alios. Inter Myronis ex aere opera Satyrum admirantem tibias et Minervam: Praxitelis item, ex eadem materia Liberum Patrem nobilemque una Satyrum, quem Graeci Periboeton cognominat, memorat Plin. l. 34. c. 8. De Satyri effigie in phiala argentea caelatâ, supra, aliquid diximus: De Satyrorum ac Silenorum discrimine, infra vide, voce Silenus.